Minihuizen isoleren om te ontdekken hoe je energie kunt besparen. Deze opdracht hoorde bij een gastles over duurzame energie, die door zo’n 150 basisschoolleerlingen in de gemeente Katwijk is gevolgd. De les heeft leerlingen van de Rehobothschool geïnspireerd om hun lokaal misschien zelf te gaan isoleren!
Linda Eikelenboom, gastdocent van de stichting Code Groen educatie uit Schiedam, bezocht in november drie Katwijkse basisscholen. In opdracht van de gemeente Katwijk gaf ze les over energie en energie besparen aan de bovenbouw. Linda kreeg daarbij assistentie van Bert Brouwer, Teun Zwaan en Gabriël Theunisz, vrijwilligers die actief zijn als Energieambassadeur bij het collectief ‘Katwijk Energie Neutraal’. Groep 7 en groep 8 van de Koningin Emmaschool in Rijnsburg kregen op 21 november de laatste twee lessen van dit schooljaar.
Lampjes
Voordat de leerlingen aan de slag gingen met de huisjes en verschillende soorten isolatiemateriaal, legde Linda uit wat energie eigenlijk is. “Energie is een kracht die dingen laat werken”, zei ze. Dat klonk nog behoorlijk abstract. Maar de leerlingen zagen wat de gastdocent bedoelde toen ze de werking van drie verschillende soorten lampjes liet zien. Eén lampje had de zon als energiebron nodig om te branden, een ander lampje gaf licht door middel van een batterij. Vooral lampje nummer drie trok de aandacht van de kinderen, want dat ging aan zodra Linda ermee bewoog.
Dynamo’s
“Vanaf 2050 mogen er geen fossiele brandstoffen meer gebruikt worden om energie op te wekken”, vertelde Linda. Verbranding van olie, kolen en gas is namelijk de grootste bron van CO2-uitstoot. De leerlingen kwamen meteen met oplossingen voor dit probleem. Enthousiast noemden ze allerlei manieren waarop duurzame energie geproduceerd kan worden. Een meisje van de Rehobothschool stelde voor om de fietsen die in de sportschool staan, te voorzien van dynamo’s om energie op te wekken. Een geweldig idee, vond Linda.
Vervolgens kregen de leerlingen de opdracht om een huisje energiezuinig te maken. Ze zochten ze isolatiematerialen uit, die Linda had meegenomen in een grote grijze koffer. “Een goed geïsoleerd huis houdt de warmte binnen en de kou buiten”, zei de gastdocent, terwijl ze warme metalen schijven als warmtebron in de huisjes legde. De kinderen keken gespannen naar de thermometer op het dakje: bleef hun huisje lekker lang warm of niet?
Warmteverlies
Hoe huizen het best geïsoleerd kunnen worden, verklapte Energieambassadeur Teun na de isolatieopdracht. “Begin bij het dak, want daar verlies je 30 procent van de warmte”, zei hij. “Vervolgens isoleer je de muren, waarmee je 25 procent warmteverlies bespaart. Dan komt glasisolatie. Afhankelijk van het glasoppervlak houd je daarmee 15 procent meer warmte vast.” Tot slot bespaart het isoleren van vloeren ook 15 procent warmteverlies. Verder is materiaalkeuze belangrijk. Teun: “Foam isoleert beter dan karton.”
Noodgebouw
Al experimenterend met de huisjes en de verschillende isolatiematerialen ontstond bij groep 7 van de Rehobothschool een idee. “Misschien kunnen we ons lokaal wel isoleren”, opperden de kinderen. Zij krijgen namelijk les in een noodgebouw, waar het ’s winters nogal koud is. Dankzij de gastles over duurzame energie weten de leerlingen nu in ieder geval wat ze nodig hebben en waar ze moeten beginnen om er deze winter warmpjes bij te zitten.
Op verzoek van de gemeente Katwijk / Energieambassadeurs heeft stichting Code Groen educatie uit Schiedam tot nu toe 6 gastlessen over duurzame energie uitgevoerd op basisscholen in Katwijk, in schooljaar 2023-2024. Code Groen educatie werkte daarbij samen met de Energieambassadeurs van ‘Katwijk Energie Neutraal’, die de scholen hebben benaderd met het lesaanbod.